در حال بارگذاری؛ صبور باشید
منبع :
یکشنبه

۲۸ شهریور ۱۳۸۹

۱۹:۳۰:۰۰
28954

یادگاری از یک معماری آسمانی (مسجد جهان شاه)

مسجد جهانشاه يا مسجد كبود از آثار ابوالمظفر جهانشاه بن قرا يوسف از سلسله تركمانان قراقويونلو مي باشد كه در870 هجري به همت و نظارت جان بيگم خاتون، زن جهانشاه بن قرايوس

مسجد جهانشاه يا مسجد كبود از آثار ابوالمظفر جهانشاه بن قرا يوسف از سلسله تركمانان قراقويونلو مي باشد كه در870 هجری به همت و نظارت جان بیگم خاتون، زن جهانشاه بن قرایوسف قره قویونلو، پایان یافته است. كاتب چلبی در تاریخ جهان نما می نویسد: «درگاه مسجد جهانشاه بلند تر از طاق كسری است. بنایی عالی است كه با كاشی های زیبا آراسته شده، گنبد های بلندی دارد....جامع دل انگیزی است كه هر كس داخل شود دلش اجازه بیرون شدن را نمیدهد...». در صحن و محل عمارات ضمیمه مسجد كبود، دبستان جهانشاه و موزه آذربایجان بر پاست كه در سال 1337 ساخته شده و اكنون یكی از مراكز دیدنی و تاریخی تبریز است؛ موزه مشروطیت مهمترین قسمت موزه آذربایجان است.
نمای روبروی مسجد با سردرب كاشیكاری شده، شكوه و جلال بخصوصی دارد. مصالح بنا آجری است. سنگ های ساختمانی نادری در آن به كاررفته است. از بقایای مسجد معلوم می شود كه آجرها با گچ بند كشی شده است. صحن مربع شكل، حوضی برای وضو، شبستان های اطراف برای درس و همچنین پناهگاه مستمندان، مسجد را تشكیل می دادند. در قسمت جلوی صحن و رو به قبله، بنای اصلی مسجد به پا شده كه محوطه ای محصور، پوشیده و مربع شكل است. فاصله پایه های سقف ضربی آن، 12 متر است كه بر روی چهار پایه یك محوطه مربع شكل قرار دارد. بالای این بنا گنبدی قرار داشت كه از آجر ساخته شده بود، كه ریخته است. تزیینات دل انگیز و زیبای متنوع به داخل مسجد اختصاص دارد. كف مسجد كاشیهای براق داشت. شبستان بزرگ محاط به رواق های به هم پیوسته است و از سه سو با طاقنما هایی به رواق های اطراف خود ارتباط دارد. این شبستان با سقفی ضربی پوشیده شده است كه قطر دهانه آن 17 متر است. تنها خصوصیت جالب این گنبد ساخت آن برروی چهارپایه مربعی است كه این مربع خود به خود به تقارن و تجانس در درون مسجد می انجامد لذا عظمت و زیبایی مسجد را كه طی قرون مختلف به نام های مختلف خوانده شده است باید به لحاظ معماری خاص آن دانست.
آنچه در ابتدا به چشم ناظر می خورد، بزرگی و پهنای سردر است؛ ارتفاع سردر دو برابر پهنای آن است اما خطای چشم در ارزیابی عمودی و افقی آن را مرتفع تر و بلندتر نشان می دهد. سر در با ویژگی های خاص خود به سه قسمت تقسیم شده است؛ دو پایه بزرگ كه طاق ضربی روی آنها زده شده و در وسط دو پایه محل استقرار درب ورودی است.حاشیه طاق سردر را ستون مارپیچی ممتد تشكیل می دهد. 
از سال 1376 مرمت نقش و نگار و از آبان ماه 1377 مرمت كتیبه ها آغاز و تا به حال نیز ادامه داشته است. در شبستان اصلی چهار پایه كتیبه های هفت پایه تكمیل و دوباره نویسی شده است. روش كار در مرمت مسجد كبود به این صورت می باشد كه قسمت های تخریب شده بعد از اینكه زیر سازی و سفید كاری گردید طرح ها و كتیبه ها و امثال اینها بازیابی شده و سپس بر روی دیوار منتقل می شود و بعد از شیارزنی، دور خطوط رنگ آمیزی شده و در انتها با لایه پارالویید تثبیت می شود

تماس با هنر اسلامی

نشانی

نشانی دفتر مرکزی
ایران ؛ قم؛ بلوار جمهوری اسلامی، نبش کوچه ۶ ، مجمع جهانی اهل بیت علیهم السلام، طبقه دوم، خبرگزاری ابنا
تلفن دفتر مرکزی : +98 25 32131323
فاکس دفتر مرکزی : +98 25 32131258

شبکه‌های اجتماعی

تماس

تمامی حقوق متعلق به موسسه فرهنگی ابنا الرسول (ص) تهران می‌باشد