در حال بارگذاری؛ صبور باشید
منبع :
شنبه

۱۱ دی ۱۳۸۹

۲۰:۳۰:۰۰
37378

خط و خوشنویسی

خط از مهمترين دستاوردهاي بشري، هنگامي مورد توجه قرار خوهد گرفت كه سيمائي زيبا و نظري خوش داشته باشد.از استاد معظم ، دكتر الهي قمشه اي است كه ((خط زيبا تجلي عا لم معنا در عالم صورت است.


خط از مهمترين دستاوردهاي بشري، هنگامي مورد توجه قرار خوهد گرفت كه سيمائي زيبا و نظري خوش داشته باشد.از استاد معظم ، دكتر الهي قمشه اي است كه ((خط زيبا تجلي عالم معنا در عالم صورت است.هنرسرايست روحاني كه چرخشها و دواير عالم هستي را بياد مي آورد و به زبان درس انس و الفت و مهرباني و نظم و تناسب و استواري مي دهد و به آب لطف ، روح را تلطيف كرده و غبار لفظ از چهره معني مي شويد تا جمال حقيقت بي پرده ميان گردد .))

سرچشمه هنر خوشنويسي به شكلي كه امروزه آن را ما مي شناسيم در واقع به نقاشيهاي موجود در غارها بر مي گردد و اگر به زمانهاي گذشته زماني كه ارتباطات توسط گروهي از سربازان انجام مي شد بر گرديم در مي يابيم كه كلمات نوشته شده تنها نمايش تصويري از حوادث مهم در زندگي انسانهاي اوليه بوده است.

در حدود 3500 سال قبل ازميلاد مسيح مصريها خطوط تصويري به سبك خاصي اختراع كردند.اين علائم بر روي مقبره ها حك شده يا توسط برسهايي رو كاغذ پاپيروس نقاشي مي شدند.هزاران سال بعد يعني 1000سال قبل از ميلاد ، فينقيه ها يك گام جلوتر رفتند و يكي از اولين الفباها و سيستم هاي نوشتاري را بسط و توسعه دادند.

خوشبختانه فينقيه اي ها اقوامي بودند كه زياد در دريا مسافرت مي كردند، آنها بلافاصله اختراع خود را به بندرهايي كه از آنجا مي گذشتند مي بردند آنها بر يوناني ها كه بعدا شكل مخصوصي از خط را به اختراع كردند تاثير شگرفي گذاشتند كه 850سال قبل از ميلاد توسط رومي ها براي آفرينش زبان لاتين مورد استفاده قرار گرفت.طي قرون وسطي، لاتين زبان مشترك كليساها در اروپا بود و راهبان و عده كمي از اشراف و نجيب زادگان تنها اعضاي باسواد جامعه را تشكيل مي دادند.

در همين قرون راهبان نويسنده به دليل گران بودن كاغذ يك سبك نوشتاري را تدوين نمودند كه در آن كلمات نازكتر و باريك بودند و تعداد بيشتري از آنها در يك خط جاي مي گرفتند اين سبك تحت عنوان گوتيک شناخته شده و بعنوان يك تكنيك نوشتاري عمومي در قرون وسطي در آمد.تا اواسط قرن پانزدهم يوهان گوتنبرگ نشريات چاپي را براساس حروف چيني گوتيک راهبان اختراع كرده بود .اين تكنيك جديد چاپ شغل و حرفه راهبان را مورد تهديد قرار داد.

اگرچه استفاده از نشريات چاپي همزمان با رواج و رونق گرفتن انواع هنرها در طول دوره رنسانس اروپا هنر خوشنويسي همچنان مورد تقاضاي زيادي بود.همزمان با رواج و رونق گرفتن انواع هنرها در طول دوره رنسانس اروپا هنر خوشنويسي نيز بسيار رواج پيدا كرد خوشنويسي شكسته (كاپرپليت)كليشه شده كه در آن چاپ خطوط ريزتر نسبت به رسم الخط ايتاليك بود، خطاطان را مورد تهديد قرار داد و تا يكصد سال بعد هنر خوشنويسي لاتين در انحطاط و سراشيبي عميقي قرار گرفت.

جايگزين شدن قلمهاي نوك پهن و سخت كه توانايي ايجاد قوسهاي خاص را نداشت را ميتوان يكي ديگر از علل ركود خوشنويسي در قرن نوزدهم شمرد.اما اگر بدليل حضور و تلاش شاعر و هنرمند بريتانيا ويليام موريس نبود، هنر خوشنويسي به يقين به انحطاط و نابودي رفته بود او توانست با ابداع قلم هايي با نوك هايي جديد خطاطي و هنر نويسندگي را به جايگاه گذشته خود بازگرداند.

ممكن است تصور کنيد كه هنر خوشنويسي توانايي رقابت و مهمترين اختراع قرن بيستم يعني كامپيوتر را نداشته باشد ،جايي كه با يك بار كليك نمودن ماوس به صورت الكترونيكي رسم الخط هاي متنوعي را دريك لحظه بر روي يك صفحه قرارگيرد بدين ترتيب هنر دستنويسي توسط پاس هاي الكترونيك انتقال مي يابد.

اما در سرتاسر ايالات متحده امريکا و اروپا خوشنويسي توسط جوامع خطاطي بيش از بيش رونق دارد و براساس گفته خوشنويس سرشناس- ژوليان واترز- در طول يك سخنراني در سال 1977در دانشكده اي در واشنگتن خوشنويسي در حقيقت همان آفرينش حروفي است كه مجسم كننده متني است كه در حال نمايش آن هستند.

تعداد زيادي از هنرمندان براي بيان كامل متون و تصميم گيري در مورد نمايش آنها به زيباترين نحو نياز به يك پيش برنامه ريزي فكري دارند، اين نوع احساس و هيجان را هيچگاه نمي توان به وسيله كامپيوتر ايجاد نمود و از نظر ژوليان واترز بايد توسط هنرمند ايجاد و مورد تدبير قرار گيرد.

خوشنويسي يك هنر همگاني است كه مرزهاي آن محدود به اروپا و ايالات متحده نيست نه تنها در كشور ايران كه قدمتي چندهزار ساله دارد ، بلكه در حدود 1500سال قبل ميلاد مسيح چيني ها نيز يك تكنيك نوشتاري پيچيده را توسعه دادند كه 1500 حرکت در آن وجود دارد كه مورد استفاده قرار مي گرفت ، امروزه خوشنويسي از ديدگاه چيني ها از معتبرترين هنرها به شمار مي رود.عرب ها نيز بواسطه تاريخچه خطاطي شان مشهور هستند.

از نظر خطاطان واقعي هنر خوشنويسي تا مادامي كه حداقل يك هنرمند علاقه مند به آن وجود داشته باشد زنده خواهد ماندو خوشنويسي همچنان از اعماق وجود هنرمنداني برمي خيزد كه احساس واقعي دستنوشته ها را با ترسيم كلمات بر مي انگيزند.

تماس با هنر اسلامی

نشانی

نشانی دفتر مرکزی
ایران ؛ قم؛ بلوار جمهوری اسلامی، نبش کوچه ۶ ، مجمع جهانی اهل بیت علیهم السلام، طبقه دوم، خبرگزاری ابنا
تلفن دفتر مرکزی : +98 25 32131323
فاکس دفتر مرکزی : +98 25 32131258

شبکه‌های اجتماعی

تماس

تمامی حقوق متعلق به موسسه فرهنگی ابنا الرسول (ص) تهران می‌باشد