انتقاد و پرسشگري موجب اعتلاي هنر خطاطي قرآن ميشود
استاد «حسن چلبي» يكي از مشهورترين خطاطان تركيه و جهان اسلام در ميزگردي با عنوان «خط و وظيفه خطاطان اسلامي و جهان اسلام» گفت: خوشبختانه استادان و هنرمندان مسلمان توانستهاند جايگاه مناسبي در هنر خطاطي قرآني كسب كنند و از اين بابت بر غناي هنر اسلامي بيفزايند.
وي كه در جمع علاقه مندان و خطاطان ايراني سخن ميگفت، ضمن اشاره به سابقه و تاريخ خطاطي اسلامي و قرآني اظهار داشت: در جهان امروز بيش از 2500 نوع خط بدون توجه به نژاد و مليت افراد شناسايي شده است و آنچه كه باعث شده تا خطاطي در جهان اسلام، حفظ شود، تقليد و الگوگيري صحيح از استادان اين هنر است.
«چلبي»، تقليد صحيح و تلاش مستمر را از جمله راهكارهاي احياي هنر خطاطي قرآني دانست و افزود: اگر هنرمندي ميخواهد به خط قرآني بنويسد و اثرش جاودان باقي بماند، بايد تحت تعليم و آموزشهاي دقيق استادان مشهور جهان همچون استاد مرحوم «حامد» كه سرآمد هنر خطاطي در تركيه و جهان بوده قرار گيرند استاداني كه حدوداً يكصدسال وقت، صرف آموزش و تمرين كردند.
اين استاد خوشنويسي قرآني همچنين تصريح كرد: خط و مقوله حسن خط از جمله مباحثي است كه نيازمند استانداردسازي، الگوگيري و تعامل فراوان با استادان اين هنر است. امروز خط هايي ميبينم كه متاسفانه عليرغم همه تلاشها و زحمات پديدآورندگان آنها، نميتوان بر آنها نام خط و حسن خط گذاشت.
استاد چلبي افزود: براي آموزش دقيق خطاطي همان طور كه اشاره شد يكصد سال وقت لازم است و براي انتقال و خلق آثار قابل توجه نيز به يكصدسال ديگر زمان نياز داريم.
وي با اشاره به زيبايي خط قرآني و برشمردن فعاليتهاي فراوان شاگردان و علاقه مندان به اين هنر در كشورهاي اسلامي، گفت: براي خطاطي قرآني و ارايه آثاري چشمگير، يك شاگرد بايد سالهاي متمادي با استادان مشهور و معروف زندگي كند، با خلق و خوي، رفتار و منش و تكنيكهاي حرفهاي آنها آشنا شود تا در صورت موفقيت در گذراندن دورههاي مقدماتي و حرفهاي و كسب تمام فنون و تكنيكها، در جرگه خدمتگزاران هنر خطاطي قرآن درآيد.
اين استاد خطاطي قرآن همچنين در بخش ديگري از سخنان خود، خطاطي قرآني را شغل اصلي علاقهمندان و عاشقان اين هنر دانست و افزود: افرادي كه از سرتفنن و با هدف سرگرمي خطاطي ميكنند، خطاط نيستند.
اين علاقهمندان نميتوانند در اين هنر موفقيتهاي چشمگيري كسب كنند. يك خطاط قرآني تمام زندگي اثر را بايد وقف هنرش كرده و دست كم تمام شبانهروز كار كند، تا پس از 15 سال فعاليت شبانهروزي به عنوان يك شاگرد موفق خط و حسن خط معرفي شود.
وي بر اين نكته تاكيد كرد كه بين آموزش، الگوگيري و تمرين شاگردان هنر خطاطي نبايد هيچگاه فاصلهاي ايجاد شود. چرا كه گونه وقفه زماني موجب كاهش كيفيت خلق اثر خواهد شد.
استاد چلبي همچنين به معرفي هنرمند خطاط ايراني، استاد مرحوم «عماد» پرداخت و خطاب به شركت كنندگان در اين ميزگرد گفت: در ميان هنرمندان خط قرآني ايران، استاد عماد معروفترين، پركارترين و مبرزترين استاد بوده است و يقيناً استادي مثل او ديگر وجود نخواهد داشت، چرا كه سبك كاري و تكنيكها و اندوخته هاي آن استاد محترم، مخصوص خود او بوده است و سالها طول ميكشد تا يكي از شاگردان اين هنر اسلامي، همچون او بدرخشد.
استاد چلبي همچنين در بخش ديگري از سخنان خود گفت: استادان و دست اندركاران هنر خطاطي قرآني، انتظار حمايت و توجه جدي دارند. آنان نيازمند اين هستند كه كارهايشان ارزيابي و نقادي شوند. بايد آثار خوب تشويق و آثار ضعيف مورد بررسي و تحليل قرار گيرند تا نقاط ضعف و مشكلات حرفهاي آنها شناسايي و برطرف شوند.
وي افزود: انتظار در هنر خطاط اسلامي و قرآني، يك وظيفه است و اگر اين نقد اصولي و بدور از حب و بغض باشد سازنده و موجب ارتقاء هنر خطاطي و اعتلا، پيشرفت و تكامل اين هنر خواهد شد.