عنوان كتاب: ميرعماد تا حجاب شيرازي
نويسنده: قاسم احسنت
ناشر: افق پرواز
چاپ اول/ شيراز/ 1387/ 136 صفحه
آقاي قاسم احسنت كه هفده سال پيش کتاب ترکيب چليپا را که پيرامون چليپانويسي و شرح چند چليپاست تأليف كرده بودند، کتاب "ميرعماد تا حجاب شيرازي" را روانه بازار كرده‌اند که به فتحعلي حجاب شيرازي به عنوان "ناقل شيوه و مکتب مير عماد" و" به تاثيرآن در خوشنويسي" و "چگونگي نقل در خوشنويسي" مي پردازد. آقا فتحعلي شيرازي متخلص به حجاب، خوشنويس، مذهب و شاعر قرن سيزدهم هجري قمري بود که در اين کتاب از آن به عنوان تنها ناقل شيوه مير عماد (1024 -961 ه.ق.) به دوران معاصر نامبرده مي‌شود.
آثاري که در زمينه خوشنويسي نوشته شده و مي شود بيشتر در مورد خود خوشنويسان به صورت تذکره و نقل خاطرات و شرح حال و نيز آداب خوشنويسي از جمله طرز استفاده و تهيه لوازم خوشنويسي و مختصري از اصول و قواعد کلي بوده است. در زمينه تحليل آثار خوشنويسي و شيوه کار خوشنويسي خاص، نگارنده كتاب مستقلي نديده است و فقط به طور پراکنده از معاصرين، مطالبي در حد چند پاراگراف آن هم بيشتر در مقدمه مجموعه ها خوانده است. البته در زمينه گويا كتابي از استاد اميرخاني در دست تهيه است كه بسياري بيصبرانه مشتاق طبع و نشر آنند. اين کتاب با بضاعتي كه دارد در زمينه تحليل ساختاريافته و علمي آثار يک خوشنويس (حجاب) در قياس با خوشنويس ديگر (ميرعماد) بسيار با ارزش است.
اين کتاب به چند بخش مختصر و مفيد تقسيم شده است در هر بخش نمونه آثاري ارائه مي شود. در اين بخش‌ها پس رائه نمونه آثاري از حجاب به "زندگي و شخصيت عمده الکتاب ميرزاي شيرازي" و "خلاقيت هاي هنري او در خوشنويسي" پرداخته شده و سپس در مورد "چگونگي نقل شيوه ميرعماد به وسيله حجاب شيرازي" مطالبي بيان شده و سپس توضيحاتي در مورد" فضاهاي منفي باز"، "فضاهاي منفي بسته " و "فضاهاي منفي بين حروف و کلمات " داده مي شود. پس از آن با آوردن برش هايي از حروف و کلمات مشابه از مير عماد و حجاب در يک صفحه، مختصر توضيحي در پاي هر صفحه ارائه مي دهد. مؤلف علاوه بر حروف و کلمات مشابه، عبارت هاي يکسان از اين دو بزرگ را از لحاظ چينش نقطه ها، فضاهاي ايجاد شده بين کلمات و کرسي و ترکيب و فضاسازي مقايسه مي‌کند. "شناخت مرکزيت قلم" نيز بخش ديگري است که در مورد مرکزيت قلم، قط قلم و رانش قلم مير که حجاب از آن تقليد کرده است، توضيحاتي داده مي شود. در قسمت بعد به "مركب‌راني" اشاره كرده و در کنار آثار مير عماد و حجاب آثاري را از ميرحسين ترک، ميرزاغلامرضا و ميرزاکاظم که از معاصرين حجاب بوده‌اند نيز مي‌آورد. "چگونگي نقل از کرسي مير عماد" و "نگاهي به کرسي قطعه سوره حمد اثر ميرعماد" و "استفاده از عناصر زيباشناختي در کلمات به خصوص در ترکيب" از فصول بعدي هستند. اين کتاب با بخش "چگونگي برداشت خوشنويسان دوره قاجار از خلاقيت هاي برش هاي نستعليق حجاب شيراز" پايان مي يابد.
داشتن صفحه آرايي چشم نواز و كاربردي يكي از مزاياي عمده اين كتاب است كه آن را به منبعي مفيد براي تحقيقات بيشتر تبديل مي كند كه اهميت اين قضيه شايد كمتر از مطالب كتاب نباشد. روي جلد با خط استاد اخوين زينت يافته است و سرتاسر کتاب نشان از کمال صدق هنر است.
با آرزوي توفيف روزافزون براي مولف کتاب و همکارانشان و کليه عزيزاني که در شناسايي ارزش هاي هنري هنر فاخر خوشنويسي و بزرگان آن تلاش مي‌کنند.
نويسنده: قاسم احسنت
ناشر: افق پرواز
چاپ اول/ شيراز/ 1387/ 136 صفحه
آقاي قاسم احسنت كه هفده سال پيش کتاب ترکيب چليپا را که پيرامون چليپانويسي و شرح چند چليپاست تأليف كرده بودند، کتاب "ميرعماد تا حجاب شيرازي" را روانه بازار كرده‌اند که به فتحعلي حجاب شيرازي به عنوان "ناقل شيوه و مکتب مير عماد" و" به تاثيرآن در خوشنويسي" و "چگونگي نقل در خوشنويسي" مي پردازد. آقا فتحعلي شيرازي متخلص به حجاب، خوشنويس، مذهب و شاعر قرن سيزدهم هجري قمري بود که در اين کتاب از آن به عنوان تنها ناقل شيوه مير عماد (1024 -961 ه.ق.) به دوران معاصر نامبرده مي‌شود.
آثاري که در زمينه خوشنويسي نوشته شده و مي شود بيشتر در مورد خود خوشنويسان به صورت تذکره و نقل خاطرات و شرح حال و نيز آداب خوشنويسي از جمله طرز استفاده و تهيه لوازم خوشنويسي و مختصري از اصول و قواعد کلي بوده است. در زمينه تحليل آثار خوشنويسي و شيوه کار خوشنويسي خاص، نگارنده كتاب مستقلي نديده است و فقط به طور پراکنده از معاصرين، مطالبي در حد چند پاراگراف آن هم بيشتر در مقدمه مجموعه ها خوانده است. البته در زمينه گويا كتابي از استاد اميرخاني در دست تهيه است كه بسياري بيصبرانه مشتاق طبع و نشر آنند. اين کتاب با بضاعتي كه دارد در زمينه تحليل ساختاريافته و علمي آثار يک خوشنويس (حجاب) در قياس با خوشنويس ديگر (ميرعماد) بسيار با ارزش است.
اين کتاب به چند بخش مختصر و مفيد تقسيم شده است در هر بخش نمونه آثاري ارائه مي شود. در اين بخش‌ها پس رائه نمونه آثاري از حجاب به "زندگي و شخصيت عمده الکتاب ميرزاي شيرازي" و "خلاقيت هاي هنري او در خوشنويسي" پرداخته شده و سپس در مورد "چگونگي نقل شيوه ميرعماد به وسيله حجاب شيرازي" مطالبي بيان شده و سپس توضيحاتي در مورد" فضاهاي منفي باز"، "فضاهاي منفي بسته " و "فضاهاي منفي بين حروف و کلمات " داده مي شود. پس از آن با آوردن برش هايي از حروف و کلمات مشابه از مير عماد و حجاب در يک صفحه، مختصر توضيحي در پاي هر صفحه ارائه مي دهد. مؤلف علاوه بر حروف و کلمات مشابه، عبارت هاي يکسان از اين دو بزرگ را از لحاظ چينش نقطه ها، فضاهاي ايجاد شده بين کلمات و کرسي و ترکيب و فضاسازي مقايسه مي‌کند. "شناخت مرکزيت قلم" نيز بخش ديگري است که در مورد مرکزيت قلم، قط قلم و رانش قلم مير که حجاب از آن تقليد کرده است، توضيحاتي داده مي شود. در قسمت بعد به "مركب‌راني" اشاره كرده و در کنار آثار مير عماد و حجاب آثاري را از ميرحسين ترک، ميرزاغلامرضا و ميرزاکاظم که از معاصرين حجاب بوده‌اند نيز مي‌آورد. "چگونگي نقل از کرسي مير عماد" و "نگاهي به کرسي قطعه سوره حمد اثر ميرعماد" و "استفاده از عناصر زيباشناختي در کلمات به خصوص در ترکيب" از فصول بعدي هستند. اين کتاب با بخش "چگونگي برداشت خوشنويسان دوره قاجار از خلاقيت هاي برش هاي نستعليق حجاب شيراز" پايان مي يابد.
داشتن صفحه آرايي چشم نواز و كاربردي يكي از مزاياي عمده اين كتاب است كه آن را به منبعي مفيد براي تحقيقات بيشتر تبديل مي كند كه اهميت اين قضيه شايد كمتر از مطالب كتاب نباشد. روي جلد با خط استاد اخوين زينت يافته است و سرتاسر کتاب نشان از کمال صدق هنر است.
با آرزوي توفيف روزافزون براي مولف کتاب و همکارانشان و کليه عزيزاني که در شناسايي ارزش هاي هنري هنر فاخر خوشنويسي و بزرگان آن تلاش مي‌کنند.