ساعتچي: تأثيرگذاري مرحوم استاد حسين ميرخاني در خوشنويسي كمتر از عمادالکتاب نبود
اكبر ساعتچي گفت: تأثيرگذاري سيدحسين ميرخاني در خوشنويسي كمتر از عماد نبود، او بسياري از اتصالات خط نستعليق را تغيير داد و حروف بسياري را زيباتر از گذشتگان نوشت. به گزارش پايگاه اطلاع رساني خوشنويسي ايران به نقل از فارس چهاردهمين نشست پژوهشي نگارخانه برگ به بزرگداشت «سيدحسين ميرخاني» هنرمند خوشنويس و كاتب قرآن كريم اختصاص داشت كه شب گذشته با حضور جمعي از هنرمندان خوشنويس و شاگردان وي برگزار شد.
در آغاز برنامه فيلم مستندي از سيدحسين ميرخاني به نمايش درآمد كه در اين فيلم هفت دقيقه‌اي سيدحسين ميرخاني به چگونگي نوشتن قرآن كريم به خط نستعليق اشاره داشت.
در ادامه «هادي حاج‌آقاجاني» يكي از شاگردان سيدحسين ميرخاني در جايگاه قرار گرفت و با يادي از تمامي استادان خوشنويس ايران گفت: بزرگترين افتخار من در زندگي شاگردي سيدحسين ميرخاني است كه كاتب سه جلد قرآن كريم بوده است و از بنيانگذاران اصلي انجمن خوشنويسان بوده است.
وي با اشاره به شاگردان سيدحسين ميرخاني گفت: در طول تاريخ خوشنويسي ايران،هيچ استادي به اندازه سيدحسين ميرخاني شاگردان خوب تربيت نكرده است و او در اين زمينه ركورددار است كه دست يافتن به اين ركورد نيز قطعاً به روش‌هاي تدريس و رفتار خاص او با شاگردان برمي‌گردد.
حاج‌آقاجاني به سابقه آشنايي خود با استاد ميرخاني اشاره داشت وافزود: من در سال‌هاي 1347 و 48 در مشهد افتخار شاگردي استاد ميرخاني را داشتم، آن زمان تازه شعبه‌اي از انجمن خوشنويسان در مشهد داير شده بود و استاد ميرخاني هر ماه براي كلاس‌هاي تكميلي به مشهد مي‌آمد كه من هم از اين كلاس‌ها استفاده مي‌كردم و بعدها براي ادامه تحصيل به تهران آمدم و آن‌جا بيشتر از محضر ايشان بهره بردم.
حاج‌آقاجاني در ادامه گفت: آدرس خيابان سعدي، كوچه ياسمين، ساختمان ميخك، خاطرات بسياري را براي شاگردان سيدحسين ميرخاني زنده مي‌كند، ميرخاني در اين ساختمان دفتر كاري داشت كه صبح‌ها حضور مي‌يافت و من هم در روزهاي فراغت از تحصيل،خدمت استاد مي‌رفتم و همه رفتارهاي استاد در تعليم خوشنويسي به شاگردان براي من درسي بود، او هميشه صبح‌ها يك صفحه كتابت از روي سفرنامه ناصرالدين شاه به خراسان را كه به خط استاد كلهر بود مشق مي‌كرد.
اين هنرمند خوشنويس در ادامه به شيوه آموزشي استاد ميرخاني اشاره كرد و گفت: در آموزش خوشنويسي چند شيوه وجود دارد يكي آموزش از جزء به كل و نوشتن از حروف نويسي به سطرنويسي است، ديگري از كل به جزء است كه نوشتن از سطرنويسي شروع مي‌شود و شيوه سومي هم هست كه تلفيقي از اين دو شيوه است و استاد ميرخاني از روش سطرنويسي استفاده مي‌كرد و معتقد بود كه شاگرد حتي اگر يك كلمه را در يك سطر درست بنويسد يعني آن سطر مأموريت خود را انجام داده است، شيوه سطرنويسي براي پيشگيري از خسته شدن شاگرد كاربرد بيشتري دارد.
حاج‌آقاجاني درباره رفتارهاي استاد ميرخاني در تعامل با شاگردانش هم توضيح داد: استاد هميشه ابتدا از خوشنويسي شاگردانش تعريف مي‌كرد و ادعا مي‌كرد كه حتي از من هم بهتر نوشته‌اي اما بعد به اشكالات كارشان مي‌پرداخت و آن را تصحيح مي‌كرد و اين شيوه رفتار استاد با شاگرد به نظرم بهترين شيوه است كه بايد هميشه تشويق مقدم بر ايراد و اشكال وتنبيه باشد.
وي افزود: استاد ميرخاني هميشه سعي مي‌كرد آموخته‌هاي خودش را به روز كند و آن چه را كه آموخته بود به شاگردانش هم منتقل مي‌كرد. همه شاگردان استاد ميرخاني به اين نكته اذعان دارند كه بهترين خط‌هاي استاد در سرمشق‌هاي او براي شاگردانش ديده مي‌شود و اين نشان دهنده دقت استاد در سرمشق دادن به شاگردانش است.
اكبر ساعتچي هنرمند خوشنويس و يكي ديگر از شاگردان استاد ميرخاني سخنران بعدي اين مراسم بود.
ساعتچي ابتدا از بهمن طوسي هنرمند خوشنويسي كه به تازگي درگذشته است ياد كرد و در ادامه شيوه تعليم و تعلم استاد ميرخاني را بي‌نظير عنوان كرد و گفت: ميرخاني مثل آفتاب بر همه شاگردانش مي‌تابيد در حالي كه بسياري از استادان خوشنويس در قديم به راحتي چيزي را به شاگردانشان نمي‌آموختند حتي قلم را هم دور از چشم شاگرد مي‌تراشيدند.
وي ادامه داد: استاد ميرخاني معتقد بود كه تنها خوب نوشتن كافي نيست و بايد انسان خوبي هم بود. خط دو وجه دارد يكي صورت زيبا و ديگر معنا كه اگر خط از معنا تهي بود، صورت زيبا هم نخواهد داشت.
ساعتچي، خوشنويسي را استوار بر فرهنگ چند هزارساله ايران دانست و گفت: در كلاس‌هاي استاد ميرخاني همه شاگردان از ابتدا تا انتهاي كلاس حضور داشتند و بعد از كلاس هم جمعي او را تا منزل مشايعت مي‌كردند او استاد ارشد خوشنويسي ايران بود و تا سال‌ها حرف اول را در زمينه خوشنويسي مي‌زد.
وي در بخش ديگري از سخنانش از اراده محكم و قاطعيت استاد ميرخاني هم صحبت كرد وگفت: استاد ميرخاني در جايي كه احساس مي‌كرد به هنر خوشنويسي لطمه‌اي وارد مي‌شود از مواضع خود كوتاه نمي‌آمد و به مصلحت‌انديشي‌هاي برخي تن در نمي‌داد و هيچ گاه پاكي و راستي او با فشارهاي زمانه زايل نشد چرا كه معتقد بود رهرو راستين هنر خوشنويسي بايد از دروغ و حسد بپرهيزد.
ساعتچي گفت: سيدحسين ميرخاني خوشنويسي را از پدرش آموخت و با يك واسطه آن چه را كه بايد از عماد به شاگردانش منتقل مي‌كرد و به همين دليل تأثيرگذاري او در خوشنويسي كمتر از عماد نبوده است.
وي تصريح كرد: ميرخاني بسياري از اتصالات خط نستعليق را تغيير داد و بسياري از حروف نستعليق را زيباتر از گذشتگان نوشت. خط او سهل و ممتنع بود يعني در نگاه اول بسيار ساده به نظر مي‌رسيد و هر هنرجويي احساس مي‌كرد به راحتي مي‌تواند آن را بنويسد اما وقتي شروع مي‌كرد نمي‌توانست.
ساعتچي با تأكيد بر اين كه استاد ميرخاني امروز در هنر خوشنويسي ايران جاويدان است گفت: ما در هنرهاي نقاشي و موسيقي و هر هنر ديگري هنر مبتذل و هنرمند مبتذل داريم اما در هنر خوشنويسي هنر مبتذل نداريم گر چه هنرمند خوشنويس مبتذل ممكن است داشته باشيم.
وي افزود: هنر خوشنويسي با كلام ناب سرو كار دارد و به همين دليل به آن هنر قدسي مي‌گويند چرا كه وقتي كلام زيبا با خط زيبا همراه شود، تأثيرگذاري آن بيشتر خواهد بود.
ادامه اين مراسم به بازديد از نمايشگاه آثار،عكس‌ها و اسناد سيدحسين ميرخاني اختصاص يافت كه اين مجموعه آثار از آرشيو اكبر ساعتچي گردآوري شده است.
نقل از: پايگاه اطلاع رساني خوشنويسي
اكبر ساعتچي گفت: تأثيرگذاري سيدحسين ميرخاني در خوشنويسي كمتر از عماد نبود، او بسياري از اتصالات خط نستعليق را تغيير داد و حروف بسياري را زيباتر از گذشتگان نوشت. به گزارش پايگاه اطلاع رساني خوشنويسي ايران به نقل از فارس چهاردهمين نشست پژوهشي نگارخانه برگ به بزرگداشت «سيدحسين ميرخاني» هنرمند خوشنويس و كاتب قرآن كريم اختصاص داشت كه شب گذشته با حضور جمعي از هنرمندان خوشنويس و شاگردان وي برگزار شد.
در آغاز برنامه فيلم مستندي از سيدحسين ميرخاني به نمايش درآمد كه در اين فيلم هفت دقيقه‌اي سيدحسين ميرخاني به چگونگي نوشتن قرآن كريم به خط نستعليق اشاره داشت.
در ادامه «هادي حاج‌آقاجاني» يكي از شاگردان سيدحسين ميرخاني در جايگاه قرار گرفت و با يادي از تمامي استادان خوشنويس ايران گفت: بزرگترين افتخار من در زندگي شاگردي سيدحسين ميرخاني است كه كاتب سه جلد قرآن كريم بوده است و از بنيانگذاران اصلي انجمن خوشنويسان بوده است.
وي با اشاره به شاگردان سيدحسين ميرخاني گفت: در طول تاريخ خوشنويسي ايران،هيچ استادي به اندازه سيدحسين ميرخاني شاگردان خوب تربيت نكرده است و او در اين زمينه ركورددار است كه دست يافتن به اين ركورد نيز قطعاً به روش‌هاي تدريس و رفتار خاص او با شاگردان برمي‌گردد.
حاج‌آقاجاني به سابقه آشنايي خود با استاد ميرخاني اشاره داشت وافزود: من در سال‌هاي 1347 و 48 در مشهد افتخار شاگردي استاد ميرخاني را داشتم، آن زمان تازه شعبه‌اي از انجمن خوشنويسان در مشهد داير شده بود و استاد ميرخاني هر ماه براي كلاس‌هاي تكميلي به مشهد مي‌آمد كه من هم از اين كلاس‌ها استفاده مي‌كردم و بعدها براي ادامه تحصيل به تهران آمدم و آن‌جا بيشتر از محضر ايشان بهره بردم.
حاج‌آقاجاني در ادامه گفت: آدرس خيابان سعدي، كوچه ياسمين، ساختمان ميخك، خاطرات بسياري را براي شاگردان سيدحسين ميرخاني زنده مي‌كند، ميرخاني در اين ساختمان دفتر كاري داشت كه صبح‌ها حضور مي‌يافت و من هم در روزهاي فراغت از تحصيل،خدمت استاد مي‌رفتم و همه رفتارهاي استاد در تعليم خوشنويسي به شاگردان براي من درسي بود، او هميشه صبح‌ها يك صفحه كتابت از روي سفرنامه ناصرالدين شاه به خراسان را كه به خط استاد كلهر بود مشق مي‌كرد.
اين هنرمند خوشنويس در ادامه به شيوه آموزشي استاد ميرخاني اشاره كرد و گفت: در آموزش خوشنويسي چند شيوه وجود دارد يكي آموزش از جزء به كل و نوشتن از حروف نويسي به سطرنويسي است، ديگري از كل به جزء است كه نوشتن از سطرنويسي شروع مي‌شود و شيوه سومي هم هست كه تلفيقي از اين دو شيوه است و استاد ميرخاني از روش سطرنويسي استفاده مي‌كرد و معتقد بود كه شاگرد حتي اگر يك كلمه را در يك سطر درست بنويسد يعني آن سطر مأموريت خود را انجام داده است، شيوه سطرنويسي براي پيشگيري از خسته شدن شاگرد كاربرد بيشتري دارد.
حاج‌آقاجاني درباره رفتارهاي استاد ميرخاني در تعامل با شاگردانش هم توضيح داد: استاد هميشه ابتدا از خوشنويسي شاگردانش تعريف مي‌كرد و ادعا مي‌كرد كه حتي از من هم بهتر نوشته‌اي اما بعد به اشكالات كارشان مي‌پرداخت و آن را تصحيح مي‌كرد و اين شيوه رفتار استاد با شاگرد به نظرم بهترين شيوه است كه بايد هميشه تشويق مقدم بر ايراد و اشكال وتنبيه باشد.
وي افزود: استاد ميرخاني هميشه سعي مي‌كرد آموخته‌هاي خودش را به روز كند و آن چه را كه آموخته بود به شاگردانش هم منتقل مي‌كرد. همه شاگردان استاد ميرخاني به اين نكته اذعان دارند كه بهترين خط‌هاي استاد در سرمشق‌هاي او براي شاگردانش ديده مي‌شود و اين نشان دهنده دقت استاد در سرمشق دادن به شاگردانش است.
اكبر ساعتچي هنرمند خوشنويس و يكي ديگر از شاگردان استاد ميرخاني سخنران بعدي اين مراسم بود.
ساعتچي ابتدا از بهمن طوسي هنرمند خوشنويسي كه به تازگي درگذشته است ياد كرد و در ادامه شيوه تعليم و تعلم استاد ميرخاني را بي‌نظير عنوان كرد و گفت: ميرخاني مثل آفتاب بر همه شاگردانش مي‌تابيد در حالي كه بسياري از استادان خوشنويس در قديم به راحتي چيزي را به شاگردانشان نمي‌آموختند حتي قلم را هم دور از چشم شاگرد مي‌تراشيدند.
وي ادامه داد: استاد ميرخاني معتقد بود كه تنها خوب نوشتن كافي نيست و بايد انسان خوبي هم بود. خط دو وجه دارد يكي صورت زيبا و ديگر معنا كه اگر خط از معنا تهي بود، صورت زيبا هم نخواهد داشت.
ساعتچي، خوشنويسي را استوار بر فرهنگ چند هزارساله ايران دانست و گفت: در كلاس‌هاي استاد ميرخاني همه شاگردان از ابتدا تا انتهاي كلاس حضور داشتند و بعد از كلاس هم جمعي او را تا منزل مشايعت مي‌كردند او استاد ارشد خوشنويسي ايران بود و تا سال‌ها حرف اول را در زمينه خوشنويسي مي‌زد.
وي در بخش ديگري از سخنانش از اراده محكم و قاطعيت استاد ميرخاني هم صحبت كرد وگفت: استاد ميرخاني در جايي كه احساس مي‌كرد به هنر خوشنويسي لطمه‌اي وارد مي‌شود از مواضع خود كوتاه نمي‌آمد و به مصلحت‌انديشي‌هاي برخي تن در نمي‌داد و هيچ گاه پاكي و راستي او با فشارهاي زمانه زايل نشد چرا كه معتقد بود رهرو راستين هنر خوشنويسي بايد از دروغ و حسد بپرهيزد.
ساعتچي گفت: سيدحسين ميرخاني خوشنويسي را از پدرش آموخت و با يك واسطه آن چه را كه بايد از عماد به شاگردانش منتقل مي‌كرد و به همين دليل تأثيرگذاري او در خوشنويسي كمتر از عماد نبوده است.
وي تصريح كرد: ميرخاني بسياري از اتصالات خط نستعليق را تغيير داد و بسياري از حروف نستعليق را زيباتر از گذشتگان نوشت. خط او سهل و ممتنع بود يعني در نگاه اول بسيار ساده به نظر مي‌رسيد و هر هنرجويي احساس مي‌كرد به راحتي مي‌تواند آن را بنويسد اما وقتي شروع مي‌كرد نمي‌توانست.
ساعتچي با تأكيد بر اين كه استاد ميرخاني امروز در هنر خوشنويسي ايران جاويدان است گفت: ما در هنرهاي نقاشي و موسيقي و هر هنر ديگري هنر مبتذل و هنرمند مبتذل داريم اما در هنر خوشنويسي هنر مبتذل نداريم گر چه هنرمند خوشنويس مبتذل ممكن است داشته باشيم.
وي افزود: هنر خوشنويسي با كلام ناب سرو كار دارد و به همين دليل به آن هنر قدسي مي‌گويند چرا كه وقتي كلام زيبا با خط زيبا همراه شود، تأثيرگذاري آن بيشتر خواهد بود.
ادامه اين مراسم به بازديد از نمايشگاه آثار،عكس‌ها و اسناد سيدحسين ميرخاني اختصاص يافت كه اين مجموعه آثار از آرشيو اكبر ساعتچي گردآوري شده است.
نقل از: پايگاه اطلاع رساني خوشنويسي