سيدعبدالمجيد شريفزاده، داور بخش مقالات پژوهشی سومين دوسالانه تذهيبهای قرآنی اظهار كرد: دوسالانه تذهيبهای قرآنی فعاليت بسيار خوب و مثبتی است كه مركز آفرينشهای هنری آستان قدس رضوی اقدام به برگزاری آن كرده است.
وی افزود: تذهيب يكی از رشتههايی است كه با اينكه در تاريخ هنرهای سنتی و اسلامی از سابقه زيادی برخوردار است متاسفانه كمتر به آن پرداخته شده است و در عين حال استادان و هنرمندان بسياری هم در اين رشته فعاليت و كار میكنند. تا قبل از اين به اين رشته به صورت مستقل پرداخته نشده بود و عمدتا در ذيل هنرهای ديگر خصوصا نگارگری قرار میگرفته و به عنوان يكی از رشتههای فرعی به آن توجه میشد.
اين پژوهشگر حوزه هنر ادامه داد: جشنوارهای كه مركز آفرينشهای هنری برگزار كرده است باعث شده تذهيب به عنوان يكی از مهمترين هنرهای اسلامی به صورت مستقل ديده شده و بر آن تاكيد و به آن اهميت داده شود؛ به همين دليل برگزاری اين دوسالانه طی چند سال اخير بسيار مناسب بوده و با استقبال خوب هنرمندان نقاط مختلف ايران مواجه شده است.
شريفزاده به اين نكته اشاره كرد: متأسفانه به بحث پژوهش در اين جشنواره به خوبی توجه نشده است؛ همانند وضعيت اوليه تذهيب كه اين رشته ذيل نگارگری قرار گرفته بود، پژوهش در تذهيب هم ذيل كار جشنواره تذهيب قرار گرفته است. در حالی اصل پژوهش در همه حوزههای هنرهای اسلامی بخش بسيار مهمی است كه اگر ما به اين موضوع بهخوبی نپردازيم و آن را درك نكنيم از موضوع تحقيق و پژوهش در هنر اسلامی غفلت خواهيم كرد و در نهايت به نتايج مطلوبی نخواهيم رسيد.
وی اظهار كرد: اولين قدم در هر كاری بحث شناخت آن كار و تحقيق و پژوهش و در حقيقت رسيدن به حقيقت موجود است. رسيدن به حقيقت موجود در هنرهای اسلامی نياز به تحقيق و پژوهش دارد كه بايد به صورت مستقل و با اهميت لازم به آن پرداخته شود. معمولا در ذيل فراخوانی كه در حوزه جشنواره تذهيبهای قرآنی اعلام میشود بحث پژوهش مطرح میشود كه البته اگر چه كار خوبی است اما نشان از آن دارد كه بحث تحقيق و پژوهش هنوز جايگاه خود را پيدا نكرده است.
داور بخش پژوهش دوسالانه در ادامه عنوان كرد: به نظر میآيد بحث تحقيق و پژوهش در حوزه تذهيبهای قرآنی بايد به صورت جدیتر و مستقل انجام بگيرد، زيرا اگر اين شناخت اتفاق نيفتد هنرمندان ما يا به بيراهه خواهند رفت و يا كاری را كه بايد اتفاق بيفتد به نتيجه نخواهند رسانيد. بعضا میبينيم كه به دليل همين عدم شناخت اصول، مبانی و مبادی هنرهای اسلامی، انحرافاتی در حوزه هنرهای اسلامی بوجود میآيد و موجب میشود شرايط لازم برای رسيدن و تحقق هنر اسلامی در دوره معاصر پيدا نشود.
وی اضافه كرد: ما به اصول حاكم بر هنرهای اسلامی و مبانی آن آگاه نشدهايم و اين مهمترين مشكلی است كه در اين حوزه داريم. اعتقاد من بر اين است كه در اين حوزه بايد به صورت مستقل، جدیتر و با اهميت بيشتر پرداخته شود. در شرايط اين دوسالانه پژوهش در كنار هنر و اجرای تذهيبهای قرآنی مطرح شده است، اگر چه استقبال از اين حوزه بد نبوده، اما آنچه كه بايد باشد نيست و انتظاری كه ما داريم در آن تحقق پيدا نكرده است.
اين مدرس دانشگاه اضافه كرد: اين میتواند به اين دليل باشد كه فراخوانهايی كه در اين حوزه منتشر میشود اغلب به دست كننده اين كار و هنرمندان حوزه تذهيب میرسد و كمتر به دست پژوهشگران و محققان میرسد و هدف اصلی آن برگزاری جشنواره هنری تذهيبهای قرآنی است و بحث پژوهش در ذيل آن است، به همين دليل استقبال به آن شكل كه بايد باشد اتفاق نيفتاده است.
شريفزاده متذكر شد: البته اين بدين معنی نيست كه اين بخش فعاليت خوبی نداشته، بلكه كار بسيار خوب پيش رفته است، ولی پرداختن به حوزه تحقيق و پژوهش در هنرهای اسلامی نياز به استقلال و توجه بيشتر دارد و اگر اين اتفاق نيفتد، دو بالی كه برای پرواز نياز است، يكی تحقيق و پژوهش و ديگری كار هنری و اجرايی، تكميل نخواهند بود و هر كدام از اين دو كسری داشته باشد اين اوج اتفاق نخواهد افتاد. به هر دوی اينها با اهميت مستقل و به صورت خاص بايد پرداخته شود.
وی در پايان خاطرنشان كرد: در بخش پژوهش سومين دوسالانه تذهيبهای قرآنی، پژوهشهای خوبی ارائه شده است، البته توقع ما به عنوان داور بالاتر از اين بود؛ زيرا با خبريم كه محققان كارهای خوبی را در اين حوزه انجام دادهاند كه به دلايل مختلف در اين دوسالانه شركت نكردهاند. انتظار داريم كه سطح كار در اين حوزه بالاتر رود و شركتكنندههای بيشتری در آن شركت كنند.
گفتنی است، آثار برگزيده بخش پژوهش سومين دوسالانه تذهيبهای قرآنی به داوری عبدالمجيد شريفزاده، محمدحسن حامدی و محمدجواد جدی معرفی شدهاند و نمايشگاه آثار هنری تا 18 آبانماه در دو نگارخانه رضوان و فردوسی مشهد ميزبان علاقهمندان است.
وی افزود: تذهيب يكی از رشتههايی است كه با اينكه در تاريخ هنرهای سنتی و اسلامی از سابقه زيادی برخوردار است متاسفانه كمتر به آن پرداخته شده است و در عين حال استادان و هنرمندان بسياری هم در اين رشته فعاليت و كار میكنند. تا قبل از اين به اين رشته به صورت مستقل پرداخته نشده بود و عمدتا در ذيل هنرهای ديگر خصوصا نگارگری قرار میگرفته و به عنوان يكی از رشتههای فرعی به آن توجه میشد.
اين پژوهشگر حوزه هنر ادامه داد: جشنوارهای كه مركز آفرينشهای هنری برگزار كرده است باعث شده تذهيب به عنوان يكی از مهمترين هنرهای اسلامی به صورت مستقل ديده شده و بر آن تاكيد و به آن اهميت داده شود؛ به همين دليل برگزاری اين دوسالانه طی چند سال اخير بسيار مناسب بوده و با استقبال خوب هنرمندان نقاط مختلف ايران مواجه شده است.
شريفزاده به اين نكته اشاره كرد: متأسفانه به بحث پژوهش در اين جشنواره به خوبی توجه نشده است؛ همانند وضعيت اوليه تذهيب كه اين رشته ذيل نگارگری قرار گرفته بود، پژوهش در تذهيب هم ذيل كار جشنواره تذهيب قرار گرفته است. در حالی اصل پژوهش در همه حوزههای هنرهای اسلامی بخش بسيار مهمی است كه اگر ما به اين موضوع بهخوبی نپردازيم و آن را درك نكنيم از موضوع تحقيق و پژوهش در هنر اسلامی غفلت خواهيم كرد و در نهايت به نتايج مطلوبی نخواهيم رسيد.
وی اظهار كرد: اولين قدم در هر كاری بحث شناخت آن كار و تحقيق و پژوهش و در حقيقت رسيدن به حقيقت موجود است. رسيدن به حقيقت موجود در هنرهای اسلامی نياز به تحقيق و پژوهش دارد كه بايد به صورت مستقل و با اهميت لازم به آن پرداخته شود. معمولا در ذيل فراخوانی كه در حوزه جشنواره تذهيبهای قرآنی اعلام میشود بحث پژوهش مطرح میشود كه البته اگر چه كار خوبی است اما نشان از آن دارد كه بحث تحقيق و پژوهش هنوز جايگاه خود را پيدا نكرده است.
داور بخش پژوهش دوسالانه در ادامه عنوان كرد: به نظر میآيد بحث تحقيق و پژوهش در حوزه تذهيبهای قرآنی بايد به صورت جدیتر و مستقل انجام بگيرد، زيرا اگر اين شناخت اتفاق نيفتد هنرمندان ما يا به بيراهه خواهند رفت و يا كاری را كه بايد اتفاق بيفتد به نتيجه نخواهند رسانيد. بعضا میبينيم كه به دليل همين عدم شناخت اصول، مبانی و مبادی هنرهای اسلامی، انحرافاتی در حوزه هنرهای اسلامی بوجود میآيد و موجب میشود شرايط لازم برای رسيدن و تحقق هنر اسلامی در دوره معاصر پيدا نشود.
وی اضافه كرد: ما به اصول حاكم بر هنرهای اسلامی و مبانی آن آگاه نشدهايم و اين مهمترين مشكلی است كه در اين حوزه داريم. اعتقاد من بر اين است كه در اين حوزه بايد به صورت مستقل، جدیتر و با اهميت بيشتر پرداخته شود. در شرايط اين دوسالانه پژوهش در كنار هنر و اجرای تذهيبهای قرآنی مطرح شده است، اگر چه استقبال از اين حوزه بد نبوده، اما آنچه كه بايد باشد نيست و انتظاری كه ما داريم در آن تحقق پيدا نكرده است.
اين مدرس دانشگاه اضافه كرد: اين میتواند به اين دليل باشد كه فراخوانهايی كه در اين حوزه منتشر میشود اغلب به دست كننده اين كار و هنرمندان حوزه تذهيب میرسد و كمتر به دست پژوهشگران و محققان میرسد و هدف اصلی آن برگزاری جشنواره هنری تذهيبهای قرآنی است و بحث پژوهش در ذيل آن است، به همين دليل استقبال به آن شكل كه بايد باشد اتفاق نيفتاده است.
شريفزاده متذكر شد: البته اين بدين معنی نيست كه اين بخش فعاليت خوبی نداشته، بلكه كار بسيار خوب پيش رفته است، ولی پرداختن به حوزه تحقيق و پژوهش در هنرهای اسلامی نياز به استقلال و توجه بيشتر دارد و اگر اين اتفاق نيفتد، دو بالی كه برای پرواز نياز است، يكی تحقيق و پژوهش و ديگری كار هنری و اجرايی، تكميل نخواهند بود و هر كدام از اين دو كسری داشته باشد اين اوج اتفاق نخواهد افتاد. به هر دوی اينها با اهميت مستقل و به صورت خاص بايد پرداخته شود.
وی در پايان خاطرنشان كرد: در بخش پژوهش سومين دوسالانه تذهيبهای قرآنی، پژوهشهای خوبی ارائه شده است، البته توقع ما به عنوان داور بالاتر از اين بود؛ زيرا با خبريم كه محققان كارهای خوبی را در اين حوزه انجام دادهاند كه به دلايل مختلف در اين دوسالانه شركت نكردهاند. انتظار داريم كه سطح كار در اين حوزه بالاتر رود و شركتكنندههای بيشتری در آن شركت كنند.
گفتنی است، آثار برگزيده بخش پژوهش سومين دوسالانه تذهيبهای قرآنی به داوری عبدالمجيد شريفزاده، محمدحسن حامدی و محمدجواد جدی معرفی شدهاند و نمايشگاه آثار هنری تا 18 آبانماه در دو نگارخانه رضوان و فردوسی مشهد ميزبان علاقهمندان است.