رمان «گردان قاطرچیها» روایت طنز درباره یکی از گردانهای تدارکاتی در جبهههاست که در آن، تعدادی رزمنده با استفاده از چند قاطر، آذوقه و مهمات مورد نیاز گروهی از رزمندگان در بالای ارتفاعات کردستان را حمل میکنند.
رمان «گردان قاطرچیها» نوشته داوود امیریان از سوی انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوان چاپ و منتشر شده است. از این نویسنده پیش از این هم کتابهای خواندنی دیگری درباره حضور نوجوانان رزمنده در جبههها منتشر شده بود که از میان آنها میتوان به «فرزندان ایرانیم» و «رفاقت به سبک تانک» اشاره کرد.
رمان «گردان قاطرچیها» درباره یکی از گردانهای تدارکاتی در جبهههاست که در آن، تعدادی رزمنده با استفاده از چند قاطر، آذوقه و مهمات مورد نیاز گروهی از رزمندگان در بالای ارتفاعات کردستان را حمل میکنند. ماجرا از آنجا آغاز میشود که شخصیتی به نام یوسف که یک مجروح جنگی است، پس از مصدومیت، دوباره به جبهه اعزام می شود و این بار بنا به صلاحدید فرمانده گردان قرار میشود مسئولیت نگهداری و آموزش چند قاطر برای حمل آذوقه و مهمات به مناطق صعب العبور در ارتفاعات کردستان برای رزمندگان به او سپرده شود. یوسف گردان جدید را که متشکل از چند نوجوان جسور و بازیگوش است تشکیل میدهد و اتفاقاتی که در ادامه
رخ میدهد منجر به تغییرات زیادی در اخلاق، روحیه و برخورد بچهها میشود.
این رمان به موضوع جنگ از زاویه طنز نگاه کرده که همین موضوع باعث شده است تا حدودی تصویري شاد و مفرح از حضور رزمندگان نوجوان در صحنههای مختلف جنگ برای خواننده نوجوان روایت شود. علاوه بر شخصیت یوسف که جزو آدمهای محوری در داستان است، شخصیت «سیاوش» هم جزو آدمهای دوست داشتنی در این رمان است که با توجه به روحیه شادي که دارد، تصویر شاد و سرزندهای از یک نوجوان رزمنده در سالهای دفاع مقدس را به نمایش میگذارد. از دیگر شخصیتهای این داستان میتوان به کربلایی، مش برزو، اکبر خراسانی، علی نجفی، دانیال، حسین و کرامت اشاره کرد که بیشتر آنها مانند سیاوش و یوسف روحیه طنز دارند یا در موقعیتهای طنزی که قرار میگیرند، رفتارهای طنزی آلودی از خود بروز میدهند. با توجه به عنوان رمان (گردان قاطرچیها) تعدادی قاطر با نامهای گوناگون در طول داستان حضور دارند که البته این نامها را یوسف و بقیه شخصیتها روی قاطرهای زبان بسته گذاشتهاند. رخش رستم، آتش پاره، تورنادو، کوسه، بروسلی، آذرخش، چپول، پیکان، جفتک آتشین، قزمیت، پهلوون، لب شتری، عقاب کوهستان، شاهین، رییس بزرگ، دماغو، گنده بک و لنگه جوراب.
داستان نثر ساده و روانی دارد و لحن راوی در هنگام توصیف صحنههای داستانی در عین برخورداری از رگههای طنز قوی، چنان خونسرد است که گویی دارد یک واقعه ساده و روزمره و خیلی معمولی را روایت میکند:
«ایستگاه راه آهن اندیمشک غلغله بود. پیر و جوان و کودک یا میخواستند سوار قطار بشوند یا برای بدرقه مسافران آمده بودند. صدایی از عقب جمعیت بلند شد و مردم با ترس و واهمه کنار رفتند. یک باریکه خلوت، وسط جمعیت درست شد و یوسف در حالی که افسار دو قاطر را گرفته بود وارد باریکه راه شد. پشت سرش کربلایی و حسین و علی و اکبر خراسانی و سیاوش و برزو ظاهر شدند. هر کدام افسار یک یا دو قاطر را میکشیدند و به طرف واگن آخری قطار میرفتند. مردم با حیرت آنها را نگاه میکردند».
با توجه به فضای شاد و مفرحی که داستان گردان قاطرچیها دارد و همچنین شخصیت پردازی موفق داوود امیریان، خواننده بهراحتی با اغلب شخصیتهای داستان ارتباط برقرار میکند؛ اما در بین آنها، باورپذیری جایگاه و شخصیت «كرامت» در داستان تا حدودی برای مخاطب دشوار است. اعضای خانواده این شخصیت در آن سوی مرزها و در دل خاک دشمن است؛ اما او بهراحتی در بین اعضای گردان و بهویژه در بین مسئولان آن پذیرفته میشود. هر چند نویسنده برای ورود او به داستان مقدمه چینی کوتاهی هم انجام میدهد، اما در وضعیت جنگی پذیرش چنین شخصیتهایی در گردانهای عملکننده در عملیاتهای مختلف جنگی به همین آسانی نیست که در جهان داستانی داوود امیریان اتفاق میافتد.
با توجه به حجم قابل توجه این رمان که بیش از 330 صفحه است، مخاطب نوجوان در هنگام مطالعه آن معمولاً احساس خستگی نمیکند و با لذت مطالعه آن را دنبال میکند؛ چراکه لحن طنزآمیز نویسنده فاصله بین فصلهای بیست و سه گانه آن را کوتاهتر از آن میکند که حوصله خواننده نوجوان امروزی آن را بر نتابد.
در مجموع، رمان گردان قاطرچیها، روایت طنز و در عین حال خونسردانه از ماجراهای به هم پیوستهای است که گروهی از رزمندگان در دوران دفاع مقدس از سر گذراندهاند و اکنون روایت داستانی آن خواننده نوجوان را به وجد میآورد و این از امتیازهای ویژه این اثر در بین آثار مشابه است.
مشخصات کتاب
نام کتاب : گردان قاطرچیها (از مجموعه رمان نوجوان امروز)
ناشر: كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان
موضوع : داستان
گروه سنی : د، هـ
نویسنده : داوود امیریان
ویراستار: مرضیه طلوع اصل
دبیر مجموعه: حمیدرضا شاه آبادی
مدیر هنری : هدی حدادی
طراح گرافیک و جلد : پژمان رحیمی زاده
صفحه آرا: مهدی نعمتی
عکاس پروژه: علی خوشجام
قیمت : ۳۲۰۰۰ ریال
تاریخ چاپ اول : ۱۳۹۰
شمارگان چاپ : ۱۵۰۰۰ نسخه
تعداد صفحات : ۳۳۶ صفحه
داوود امیریان
وی در سال ۱۳۴۹ در کرمان متولد شد. امیریان از سال ۶۹ نویسندگیاش را با نوشتن خاطراتش از جبهه آغاز کرد. تاکنون بیش از 26 عنوان کتاب منتشر کرده و جوایز متعددی کسب نموده است و در حال حاضر در چند حوزه خاطرهنویسی، ادبیات کودک و نوجوان، رمان، طنز، زندگینامه داستانی شهدا و فیلمنامهنویسی قلم می زند.
آثار این هنرمند
از جمله فیلمهایی که اميريان نوشته و به مرحله تولید رسیده و به نمایش درآمده، فیلم سینمایی «آخرین نبرد» به کارگردانی حمید بهمنی و «بهشت منتظر میماند» به کارگردانی محمدرضا آهنج است.
«فرزندان ایرانیم»، «رفاقت به سبک تانک» و «دوستان خداحافظی نمیکنند»، «داستان بهنام»، «داستان مریم»، «تولد یک پروانه» و «جام جهانی در جوادیه» از معروفترین آثار داستانی وی است که جوايز کتاب سال، ادبیات دفاع مقدس، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و دهها جایزه دیگر را کسب کرده است.
«آخرین گلوله صیاد» زندگینامه داستانی شهید صیاد شیرازی
«داستان مریم» زندگینامه داستانی شهید مریم فرهانیان
خداحافظ کرخه (اولین اثر او) / 1369
بهشت برای تو / 1370
ایرج خسته است / 1373
مین نخودی / 1375
آخرین سوارسرنوشت / 1376
آقای شهردار / 1379
داستان بهنام (زندگینامه شهید بهنام محمدی) / 1381
دوستان خداحافظی نمیکنند / 1382
مترسک مزرعه آتشین / 1382
جام جهانی در جوادیه / 1383
پسران نیمه شب / 1385