بادگیر از نمادهای معماری غنی ایرانی بخصوص در شهرهای كویری محسوب میشود؛ نمادی كه این روزها برخی كشورهای همسایه در تلاشند این داشته غنی معماران كهن ایرانی را كه قرنهاست بر فراز بناهای این مرز و بوم خودنمایی میكند، به نام خود ثبت جهانی كنند.
به گزارش مهر، بادگیر در تاریخ معماری جهان بهعنوان نماد معماری ایرانی نامگذاری شده و به نوعی شخصیت شهرهایی همچون كرمان، یزد، طبس و سایر شهرهای كویری ایران است؛ شهرهایی كه مردمانش برای رهایی از گرمای طاقتفرسای تابستان چارهای نداشتند جز اینكه از فكر و اندیشه خود استفاده و سازهای ایجاد كنند كه بدون نیاز به برق و تكنولوژی بسادگی هوای بناهای سالهای گذشته را خنك و فضایی مطبوع را در خانههای خشت و گلی در میانه كویر فراهم كند.
اكنون و در حالی كه بادگیرها در كرمان و یزد به حال خود رها شده یا در كشاكش گذر زمان تخریب میشود، اماراتیها از بادگیرهای طلایی در شهرهایشان رونمایی و از آنها بهعنوان معماری اصیل خود یاد میكنند و در مسابقات معماری كه هر ساله برپا میكنند، بادگیر ایرانی را بهعنوان نماد معماری دبی نشان میدهند و امسال نیز چنین شده است.
محمد صدوقی، محقق و باستانشناس در اینباره گفت: بدون شك بادگیرها سمبل تمدن و معماری ایران زمین و نشاندهنده اوج خلاقیت و داشتههای پدرانمان است كه با هنر و ذوق خود با ابداعهایی در ساخت و سازها با ناملایمتهای طبیعت نیز جنگیده و برآنها چیره شدهاند.
وی با اشاره به عكسهایی كه از مراسمی درخصوص رونمایی از بادگیرها و نمادهای ایرانی در یكی از كشورهای عربی گرفته شده است، افزود: این بادگیرها فقط یك خاستگاه دارند و آن ایران است.
صدوقی با بیان اینكه كرمان، یزد، گناباد، طبس، زاهدان و بم و برخی دیگر از شهرهای كویری و گرمسیر از بادگیرها استفاده میكردند، گفت: ساخت خانهها به گونهای بوده كه در ایام سرد سال از بخشی از خانه استفاده میشده كه با استفاده از حداقلها، گرم میمانده و نسبت به فضای بیرون از دمای بالاتری برخوردار بوده است و در فصل تابستان و روزهای گرم و طاقتفرسا نیز با استفاده از بادگیرها خنك و مطبوع میشده و دمایی دلپذیر داشتند.
وی درخصوص معرفی این نمادها بهعنوان داشتههای یكی از شیخنشینها ابراز تعجب كرد و افزود: شاید آنها نیز از معماری برخوردار باشند، اما آنچه آنها رونمایی كردهاند بادگیرهای پشتبامهای كرمان و یزد است، نه شهرهای عربی!
وی با اشاره به وجود دهها آب انبار در كرمان گفت: بادگیر درواقع جزئی از روش ابداعی معماران كویر برای خنك نگهداشتن آبهای آبانبارها بوده كه هنوز هم بر بالای این بناها وجود دارد؛ آبانبارهایی كه با آب قناتها پر میشدند و همه میدانند قنات نیز جزئی از معماری ایرانیان است.
این باستانشناس، كهنترین و زیباترین بادگیرهای جهان را بادگیر اعظم بازار بزرگ كرمان، بادگیر دولتآباد یزد بهعنوان بلندترین بادگیر جهان و بادگیرهای چپقی سیرجان بهعنوان خلاقانهترین بادگیرها دانست و یادآور شد: شاید اعراب از استعداد ایرانیها برای خنك كردن خودشان استفاده كرده باشند، اما هیچگاه بادگیر متعلق به اعراب نبوده است.
چندی قبل مسابقاتی با عنوان مسابقات معماری در امارات انجام شد و در نهایت تعجب تندیسهای این مسابقات نیز بادگیرهای طلایی ایرانی بوده است، در حالی كه قرار بوده تندیس این مسابقات نشانی از معماری كشور برگزاركننده باشد كه متاسفانه در این میان كسی به این نكته توجه نكرده است كه تندیسهای طلایی در دستان برندگان این مسابقه هیچ ریشهای در كشور برگزاركننده نداشت، بلكه ساخته دست مردمان سختكوش، خلاق و باهوش كویر ایران است.
به گزارش مهر، بادگیر در تاریخ معماری جهان بهعنوان نماد معماری ایرانی نامگذاری شده و به نوعی شخصیت شهرهایی همچون كرمان، یزد، طبس و سایر شهرهای كویری ایران است؛ شهرهایی كه مردمانش برای رهایی از گرمای طاقتفرسای تابستان چارهای نداشتند جز اینكه از فكر و اندیشه خود استفاده و سازهای ایجاد كنند كه بدون نیاز به برق و تكنولوژی بسادگی هوای بناهای سالهای گذشته را خنك و فضایی مطبوع را در خانههای خشت و گلی در میانه كویر فراهم كند.
اكنون و در حالی كه بادگیرها در كرمان و یزد به حال خود رها شده یا در كشاكش گذر زمان تخریب میشود، اماراتیها از بادگیرهای طلایی در شهرهایشان رونمایی و از آنها بهعنوان معماری اصیل خود یاد میكنند و در مسابقات معماری كه هر ساله برپا میكنند، بادگیر ایرانی را بهعنوان نماد معماری دبی نشان میدهند و امسال نیز چنین شده است.
محمد صدوقی، محقق و باستانشناس در اینباره گفت: بدون شك بادگیرها سمبل تمدن و معماری ایران زمین و نشاندهنده اوج خلاقیت و داشتههای پدرانمان است كه با هنر و ذوق خود با ابداعهایی در ساخت و سازها با ناملایمتهای طبیعت نیز جنگیده و برآنها چیره شدهاند.
وی با اشاره به عكسهایی كه از مراسمی درخصوص رونمایی از بادگیرها و نمادهای ایرانی در یكی از كشورهای عربی گرفته شده است، افزود: این بادگیرها فقط یك خاستگاه دارند و آن ایران است.
صدوقی با بیان اینكه كرمان، یزد، گناباد، طبس، زاهدان و بم و برخی دیگر از شهرهای كویری و گرمسیر از بادگیرها استفاده میكردند، گفت: ساخت خانهها به گونهای بوده كه در ایام سرد سال از بخشی از خانه استفاده میشده كه با استفاده از حداقلها، گرم میمانده و نسبت به فضای بیرون از دمای بالاتری برخوردار بوده است و در فصل تابستان و روزهای گرم و طاقتفرسا نیز با استفاده از بادگیرها خنك و مطبوع میشده و دمایی دلپذیر داشتند.
وی درخصوص معرفی این نمادها بهعنوان داشتههای یكی از شیخنشینها ابراز تعجب كرد و افزود: شاید آنها نیز از معماری برخوردار باشند، اما آنچه آنها رونمایی كردهاند بادگیرهای پشتبامهای كرمان و یزد است، نه شهرهای عربی!
وی با اشاره به وجود دهها آب انبار در كرمان گفت: بادگیر درواقع جزئی از روش ابداعی معماران كویر برای خنك نگهداشتن آبهای آبانبارها بوده كه هنوز هم بر بالای این بناها وجود دارد؛ آبانبارهایی كه با آب قناتها پر میشدند و همه میدانند قنات نیز جزئی از معماری ایرانیان است.
این باستانشناس، كهنترین و زیباترین بادگیرهای جهان را بادگیر اعظم بازار بزرگ كرمان، بادگیر دولتآباد یزد بهعنوان بلندترین بادگیر جهان و بادگیرهای چپقی سیرجان بهعنوان خلاقانهترین بادگیرها دانست و یادآور شد: شاید اعراب از استعداد ایرانیها برای خنك كردن خودشان استفاده كرده باشند، اما هیچگاه بادگیر متعلق به اعراب نبوده است.
چندی قبل مسابقاتی با عنوان مسابقات معماری در امارات انجام شد و در نهایت تعجب تندیسهای این مسابقات نیز بادگیرهای طلایی ایرانی بوده است، در حالی كه قرار بوده تندیس این مسابقات نشانی از معماری كشور برگزاركننده باشد كه متاسفانه در این میان كسی به این نكته توجه نكرده است كه تندیسهای طلایی در دستان برندگان این مسابقه هیچ ریشهای در كشور برگزاركننده نداشت، بلكه ساخته دست مردمان سختكوش، خلاق و باهوش كویر ایران است.