تأملی در جایگاه اسطوره و عقل در اندیشه‌ و هنر شرق

منظور واقعی اسطوره، عرضه‌کردن تصویری عینی از جهان، آن‌چنان که هست نیست، بلکه بیان شناخت انسان از خود در جهانی است که در آن می‌زید. اسطوره را نباید کیهان‌شناسانه، بلکه مردم‌شناسانه یا بهتر بگوییم، هستی‌شناسانه تفسیر کرد. اساطیر درک معینی از هستی انسان را بیان می‌کنند.

هنر معماری ایران و تاثیرپذیری هند

شاید اولین بار مورخین یونانی مانند استرابو وهردودت باشند که درباره ساتراپی هیندوش وارتباط فرهنگی وهنری هند و ایران مطالبی را ارائه داده اند. چنان چه استرابو در کتاب جغرافیای استرابو که از صفحه259 به بعد درباره سرزمین هند و موضوع این پژوهش مباحثی را دارد.

افسانه‌ها و اسطوره‌های خلیج فارس

خلیج فارس در عمق آب‌های خود، داستان‌های کهن و اسطوره‌های بسیاری را جای داده؛ همچنان که این خطه از ایران، مهد زایش بخش عمده‌ای از تمدن‌های جهان بوده، راوی و زاینده بسیاری از قصه‌ها و حکایت‌های مردمی نیز هست.

معماری دوره خلافت منصور دوانیقی، بخش سوم

تاری‌خانه‎ی دامغان - کاخ و مسجد اسکاف بنی جنید

ویرانه‎های شهر سُماکه یا اُسکاف بَنی جُنَید در جنوبِ عراق، بر کرانه‎های نهروان است. گویا اسکاف در دوره‎ی آبادیِ سامرا، پس از مرکزِ دیاله، بزرگ ترین شهرِ این ولایت بوده است.

معماری دوره خلافت منصور دوانیقی، بخش دوم

کاخ اخیضر – بنایِ عطشان - مناره‎ی موجده

سفرنامه‎ی پیترو دلاواله: اخیضر با آن تنهایی‎اش یکی از تأثیر گذارترین بناهایی است که دیده‌ام (ت146). برج و بارویی چاروگوش دارد (175در 169متر) با سردری در میانه‎ی هر دیوار. در گوشه‎ها چهار برجِ گِرد نشانده‎اند و ده برجِ نیم گِردِ دیگر هم بر هر بدنه است.

معماری دوره خلافت منصور دوانیقی، بخش اول

بخش اول: دروازه بغداد – مسجد جامع رقه

به گفته‎ی طبری دروازه‎های و فصیل و «رحبه» {(میدان ها)} و خیابان‎های رِقّه را هم چون بغداد ساختند. البته شهر مدوّر نیست و دیوار جنوبی‎اش راست است و در مجموع شکلی نعل اسبی دارد.

نگارگری در دوره ترکمانان

در مکتب ترکمانان در اواخر قرن پانزدهم آدم‎ها شکل عروسک به خود می‎گیرند که در جلو صحنه‎‎های تکراری سنتی بازی می‎کنند، در این دوره مینیاتور کاملاً از نظر مجذوب بودن به نوع سوژه آن بستگی می‎یابد.

معرفی کتاب فرهنگواره تحلیلی امثال و حکم

مؤلف: حسن محتشم؛ دانشگاه آزاد اسلامی سبزوار

ضرب المثل‌ها عباراتی موجز و کوتاه و در عین حال دارای مفاهیم و مضامینی بلند و عمیق هستند. وقتی قضیه‌ای برای مردمی برحسب تجربه زندگی خود و گذشتگان مسلم و بدیهی می‌شود، آن را بصورت جملاتی کوتاه به نثر یا نظم بیان می‌کنند.

گوشه‌ای از دلالت‌های فرهنگی آیین اسب چوبی سبزوار

آیین نمایشی اسب چوبی، نمایشی مردمی است که در برخی نقاط ایران ازجمله سبزوار، گیلان، سمنان، هرمزگان و سیستان برگزار می‌شود. باوجود ساختار و شاکله متفاوت و حتی باورهای مختلف همه‌جا یک گهواره و سر اسب با دو نوازنده سرنا و دهل آن را اجرا می‌کنند.

شرح غزل آسمانی «کجایید ای شهیدان خدایی- بلاجویان دشت کربلایی»

غزل آسمانی «کجایید ای شهیدان خدایی» سروده جلال الدین مولوی عارف بزرگ ایران زمین را می‌توان بهترین غزل در وصف مقام حضرت سیدالشهدا(ع) و یاران با وفای آن حضرت شمرد.

نقالی؛ میراثی کهن در هنر ایرانی اسلامی

در دانشنامه جامعه فرهنگ اسلامی و ایرانیان درباره هنر نقالی آمده است که: نقالی یا افسانه گویی ایرانی کهن‌ترین شکل بازگویی داستان‌ها و افسانه‌ها در ایران است و از مدت‌ها پیش نقش مهمی در جامعه داشته و دارد.

مستند "عکاس صلح" در مورد هنرمند متعهد و متخصص استاد «رضا برجی»

مستند «عکاس صلح» با محوریت معرفی زندگی و فعالیت‌های هنری «رضا برجی» عکاس و مستند ساز جنگ دوشنبه ۲۹ آبان ماه ساعت ۲۱ از شبکه پنج سیما پخش می‌شود.

آب در باورها، آیین‌ها، متون و آثار هنری

حرمت آب و نیاز انسان به آن در سراسر تاریخ و زندگی انسان نقش بسته، و شادمانی دسترسی به آب از دیرزمان، بخشی از شادی‌ها و جشن‌های پر خاطره ایرانی بوده است جوش احساسات شاعرانه و توجه به قداست آب در ایران، حکایت از نوعی نگاه معنوی به آب در این کشور دارد.

«پرنده» نمادی قدسی از فرهنگ اسلامی ایران است

پرنده در فرهنگ ایرانی جایگاهی ویژه دارد. تمامی ما با جلدهای گل و مرغ دوره قاجار و زندیه و نقوش نگاشته شده بر آن آشنایی داریم. بسیاری از ما نقوش حک شده بر طلسم‌ها را دیده‌ایم. این شیوه برخورد بصری در تلفیق تصویر و نوشتار در گذشته بومی و فولکلور ایرانی ریشه دوانده است.

طبیعت و هنر در عرفان اسلامی

دکتر شهرام پازوکی

یکی از انتقادهایی که به هنر اسلامی گرفته می‌شود این است که هنر اسلامی نسبت به ناتورالیسم غفلت ورزیده است. بعضی از منتقدان هنر اسلامی بر انتزاعی بودن هنر اسلامی تاکید می‌کنند و می‌گویند: هنر اسلامی اشیاء را نمودار نمی‌کند و با مفاهیم و معانی سر و کار دارد.

فتوحات مکیه؛ اثری هنری درباب عرفان اسلامی

فتوحات مکیه، از منابع اصلی و مرجع عرفان اسلامی است. با این‏که بخش‏‌هایی از آن به زبان‏‌های دیگر، از جمله فرانسه برگردانده شده بود، امّا جای ترجمه آن در فرهنگ فارسی خالی می‌‏نمود.

گره‌چینی در زندان

مصاحبه با محمدرضا برادران، هنرمند فعال در زمینه گره چینی

گره‌چینی، هنر ایرانی در رده تزئینات هندسی قرار دارد. نظم ساختارهای هندسی‌ای که با نظام مشخصی تکرار می‌شوند؛ بازآفرینی مداوم متشابه، ولی نه همسان. پیشنیۀ این هنر به زمان ایران باستان باز می‌گردد و دوران بلوغ و رشد آن پس اسلام به اوج خود رسید.

ارگ قاهره (1183- 1184م/ 579- 580 ق)

صلاح ­الدین ایوبی (1171- 1193م/ 567- 590 ق) مسلمانی سنی­ مذهب و متعصب بود که از شام برخاسته بود تا فاطمیان را از تهاجم صلیبیان نجات دهد، از این رو، به هنگام ورود به مصر به طرق مختلف به پیشرفت قاهره کمک کرد.

معرفی و بررسی معماری مسجد الازهر (970م/360ق)

الازهر امروز از همه مساجد قرون میانه قاهره با ارزش تر است و این بیشتر به سبب اهمیت تاریخی و دینی آن است تا ارزش زیبایی شناسی. الازهر نخستین مسجد دوره فاطمیه نخستین مدرسه فقهی در قاره بود و از زمان تأسیس تا روزگار فعلی نقشی همیشگی در تاریخ این شهر ایفا کرده است.

هنر اسلامی از نگاه آیت‌الله خامنه‌ای

اسلامی بودن بعضی از کارهای هنری به محتوای آن بستگی دارد، مثل قصه و نمایشنامه برای یک قصه، با یک مقاله اسلامی چه تعریفی ارائه می‌کنید؟ اینکه معیارهای اسلامی یا مفاهیم اسلامی را درست بیان کند. اگر هم مسائل، مذهبی به معنای خاص آن، نیست بلکه اجتماعی یا سیاسی و امثال آنهاست، در آنها هم نباید با اصول اسلامی مغایرتی وجود داشته باشد.